Krishi Samruddhi Yojana 2025 महाराष्ट्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे जी शेतकऱ्यांच्या समृद्धीसाठी आणि शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञान व सुधारणा आणण्यासाठी तयार करण्यात आली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील लाखो शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत, आधुनिक उपकरणे, आणि प्रशिक्षण दिले जाणार आहे.
योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट (Main Objective)
Krishi Samruddhi Yojana चा मुख्य उद्देश म्हणजे:
- शाश्वत शेती पद्धती (Sustainable Farming)
- पाणी व्यवस्थापन सुधारणा
- पीक उत्पादन वाढवणे
- शेतीत आधुनिक उपकरणे आणि टेक्नॉलॉजीचा वापर
- कमी खर्चात अधिक नफा मिळवणे
योजनेची वैशिष्ट्ये (Key Features)
| घटक | माहिती |
|---|---|
| कुल निधी | ₹25,000 करोड (5 वर्षांसाठी) |
| वार्षिक खर्च | ₹5,000 करोड |
| लाभार्थी | लघु व सीमांत शेतकरी, महिला, अनुसूचित जाती-जमाती, दिव्यांग शेतकरी |
| डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर (DBT) | थेट बँक खात्यात अनुदान जमा |
| Agristack नोंदणी | अर्ज करण्यासाठी अनिवार्य |
Krishi Samruddhi Yojana 2025 निधीचे वाटप (Fund Allocation)
| विभाग | निधी वाटप (₹ करोड) |
|---|---|
| मागणी-आधारित लाभ | 4,000 (80%) |
| जिल्हा आधारित प्रकल्प | 500 (10%) |
| संशोधन व राज्य स्तरीय कामे | 500 (10%) |
Krishi Samruddhi Yojana 2025 योजनेत कोण पात्र आहेत? (Eligibility)
- लघु आणि सीमांत शेतकरी (Small & Marginal Farmers)
- महिला शेतकरी आणि स्वयं-सहायता गट
- SC/ST व दिव्यांग लाभार्थी
- Farmer Producer Companies (FPCs)
- पोस्ट-हॅरवेस्ट गट (Post-Harvest Value Chain)
लाभ कसे मिळतील? (How to Apply and Get Benefits)
- Agristack Portal वर नोंदणी आवश्यक आहे.
- अर्ज Online/Offline उपलब्ध राहतील.
- निवड प्रक्रिया “ “First Come First Serve” वर आधारित असेल.
- पात्र लाभार्थ्यांचे अकाउंट DBT साठी लिंक असणे आवश्यक आहे.
- जिल्हास्तरीय कृषि विभाग अर्ज प्रक्रियेत मदत करतील.
लाभाचे प्रकार (Types of Benefits)
| लाभाचा प्रकार | स्पष्टीकरण |
|---|---|
| उत्पादनासाठी अनुदान | बी-बियाणे, खत, औषधे साठी आर्थिक मदत |
| उत्पन्न वाढ योजना | ड्रिप इरिगेशन, मल्चिंग, पीक संरक्षण साधने |
| प्रशिक्षण व सेंद्रिय शेती | कृषी विज्ञान केंद्रांमार्फत ट्रेनिंग |
| Value Chain Facilities | गोदाम, कोल्ड स्टोरेज, ट्रान्सपोर्टेशन साठी सहाय्य |
| Women Empowerment | महिला गटांना विशेष प्रशिक्षण व आर्थिक मदत |
उदाहरणार्थ फायदा (Expected Impact)
- उत्पादन खर्चात 10–15% घट
- उत्पन्नात 5–16% वाढ
- शेतीत mechanisation वाढ
- शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट करण्याचे लक्ष्य
कधी सुरू होणार योजना? (Implementation Timeline)
| टप्पा | कालावधी |
|---|---|
| योजना जाहीर | जून 2025 |
| जिल्हास्तर सल्लामसलत | जुलै – ऑगस्ट 2025 |
| अर्ज प्रक्रिया | सप्टेंबर 2025 पासून |
| पहिला निधी वाटप | ऑक्टोबर 2025 |
महत्त्वाचे दुवे (Important Links)
| लिंक | माहिती |
|---|---|
| agricoop.nic.in | कृषी मंत्रालय संकेतस्थळ |
| mahaagri.gov.in | महाराष्ट्र कृषी विभाग |
| जिल्हा कृषी अधिकारी कार्यालय | अर्ज सहाय्य व मार्गदर्शन |
निष्कर्ष
Krishi Samruddhi Yojana केवळ एक सरकारी योजना नाही, तर ती एक दृष्टीकोनात्मक परिवर्तन आहे जी शेतकऱ्यांच्या जीवनशैलीत दीर्घकालीन बदल घडवेल. या योजनेच्या माध्यमातून महाराष्ट्रातील शेती क्षेत्र आधुनिक, शाश्वत आणि जास्त नफ्याचे बनवले जाईल.